Vazektomi doğum kontrolü için en etkin yöntem…

Erkeğin cinsel fonksiyonlarını etkileyeceği önyargısı, ülkemizde vazektominin pek tercih edilmemesine yol açıyor. Vazektomi cinsel fonksiyonu etkilemez.

Vazektomi nedir?

Spermin taşınmasını sağlayan ve bir çift adet bulunan vaz deferens isimli sperm kanalların bağlanması işlemidir vazektomi. Gönüllü sterilizasyon olarak da adlandırılabilir. Kalıcı bir korunma yöntemidir.

Bir korunma yöntemi olarak ne kadar yaygın tercih ediliyor?

Ülkemizde çiftlerin yaklaşık % 40’ının aile planlaması için bir kontrasepsiyon yöntemi uyguladığı biliniyor. Erkeklerde ve kadınlarda kullanılan doğum kontrol yöntemleri farklılıklar gösteriyor. Gelişmiş ülkelerde erkeklerin korunmaya katkıları önemli düzeyde iken, ülkemizde korunma ne yazık ki, sıklıkla kadınlar tarafından planlanması gereken bir yaklaşım olarak kabul görmekte. İstatistiklere göre, kontrasepsiyon uygulayan çiftlerde kadınlar 3’te 2, erkekler 3’te 1 düzeyinde katkıda bulunuyor.

A.B.D.’de korunma yöntemleri içinde en sık kondom kullanımı tercih ediliyor. İkinci ve üçüncü sıklıkta, kadınlar tarafından alınan oral kontraseptifler ve tüplerin bağlanması geliyor. Erkeklerin korunma yöntemi olan vazektomi ise en sık başvurulan dördüncü yol. Yine A.B.D.’de yılda ortalama 500.000 civarında vazektomi işlemi yapıldığı bildiriliyor. Çin’de bu rakam 7 milyon civarında. Ülkemizde vazektomi uygulamasının ne kadar sık yapıldığı konusunda elimizdeki veriler yeterli değil. Ancak, tıbbi uygulamalarımız göz önüne alındığında, çok az başvurulan bir yöntem olduğu ortada.

Ülkemizde vazektomi isteğinin az olmasının nedenleri nelerdir?

Korunma yöntemi olarak vazektomi kadınlardaki tüplerin bağlanmasından çok çok az sayıda tercih ediliyor. Aslında vazektomi, kadının tüplerinin bağlanmasına göre çok daha az zahmetli, kolay uygulanabilen, daha ucuz ve komplikasyonu oldukça düşük bir yöntem. Erkeklerde gönüllü cerrahi sterilizasyonun pek tercih edilmemesinin nedeni, seksüel fonksiyonlarının olumsuz etkileneceği önyargısı. Vazektomi girişimi erkeğin ereksiyon, orgazm ve duyusunu etkilemez. Meninin yalnızca % 1’lik kısmı, yani sperm içeren bölümü engelleneceği için boşalma sırasındaki meni miktarını etkilemez. Meninin % 99’luk kısmı meni kesesi, prostat ve dış idrar kanalındaki bezler tarafından üretildiği için, vazektomi sonrasında meni miktarında azalma olmaz. Ayrıca, erkeğin boşalmasını etkilemez.

Vazektomi nasıl uygulanıyor?

İşlem için erkek ve partneri, işlemin avantajları ve sonuçları konusunda önceden ürolog tarafından bilgilendirilir ve yazılı onayları alınır. Ayrıca, alternatif korunma yöntemleri konusunda da çift aydınlatılır. Uygulama, erkeğin hastanede kalmasına gerek duyulmadan, lokal anesteziyle gerçekleştirilir. Son zamanlarda, neşter kullanmadan ve genellikle herhangi bir kanama olmadan işlem sonuçlandırılabiliyor. Ortalama 20 dakika sürer. Doğru uygulandığında komplikasyon oranı düşüktür (%1-2). Vazektomi her ne kadar geri dönüşümsüz bir işlem olsa da, arzu edenlerde ileride mikrocerrahi yöntemlerle kanallar yeniden birleştirilebilir.

Sonuçları ne kadar sürede elde edilir?

Vazektomi hemen korunma sağlamaz, sonucu hemen değil, bir süre beklendikten sonra alınabilir. Vazektomi sonrasında birkaç kez yapılabilen semen analizinde, sperm çıkışının olmadığından emin oluncaya dek, ek başka korunma yöntemlerini kullanmaya devam etmek gerekir. Doğru tekniklerle yapılan semen analizinde sperm görülmemesi vazektominin başarılı olduğu anlamına gelir ve artık tek başına bir korunma yöntemi olarak kullanılabilir.